Premenstrüel Sendrom

Premensntrüel sendrom, özellikle 7-10 gün önce bir dönemin başlangıcını, fiziksel, duygusal ve davranış bozuklukları belirtileridir. Premensntrüel sendromu âdet kanaması yaklaşırken kadınların %80'inde değişen hormon düzeylerine bağlı olarak bazı şikâyetler ortaya çıkmaktadır. Bu kadınların yarısında şikâyetler hafiftir ve kişinin günlük yaşantısını çok fazla etkilemez. Diğer yarısında ise depresyon da dâhil olmak üzere çok daha ciddi şikâyetler ortaya çıkmaktadır. Premenstrüel sendromu şikâyetler fizyolojik ya da psikolojik olabilir ve kültürel farklılıklardan etkilenebilmektedir. Premenstrüel sendromu hem fizyolojik hem de psikolojik olayların bileşkesidir.

Yapılan çalışmalar değişik kültürlerden gelen kadınlarda farklı şikâyetlerin ortaya çıktığını göstermiştir. Uzakdoğu'da yaşayan kadınlarda en sık rastlanılan şikâyet ağrı iken gelişmiş batı toplumunda ise depresyon en sık karşılaşılan sorundur. Hastanın sosyal hayatını olumsuz etkileyen ve her 25 günde bir görülen yakınmalar kadınların kendine olan güvenini yitirmesine dahi sebep olabilmektedir.

Premensntrüel sendromu bulguları gösteren kadınların %95'inde memelerde hassasiyet ve hafif geçici kilo artışı görülür. Diğer belirtiler ise sindirim sitemi bozuklukları, baş ağrısı, döküntüler, kas ve eklem rahatsızlıkları, halsizlik, diş eti kanaması, çarpıntı, denge bozukluğu, sıcak basmaları, ses ve kokulara aşırı hassasiyet, ajitasyon, uykusuzluk olarak sıralanabilir. Det kanamasının ağrılı ya da fazla olması yani dismenore Premensntrüel sendromu olarak değerlendirilmez.

Duygusal hipersensitivite Premensntrüel sendromunda çok sık görülmektedir. Depresyondan endişeye ve aşırı sinirliliğe kadar pek çok değişik duygu durumu mevcuttur. Bazı kadınlarda hafif hafıza kaybı yaşanabilir. Konsantrasyon bozukluğu Premensntrüel sendromunda nadir olmayan bir olaydır. Kadınların bazılarında görülen depresyon hali, huzursuzluk ve gerginlik tablosuna premenstrüel disforik bozukluk (PMDD) ismi verilir.

Premensntrüel sendromunun nedenlerini bulmaya yönelik çalışmalar bu tablonun altında yatan faktörleri tam olarak ortaya çıkaramamıştır. Fakat bazı teoriler mevcuttur. Ovulasyonu baskılayan bazı hormonların verilmesi durumunda Premensntrüel belirtilerinde gerileme olmaktadır. Buna göre üreme hormonları Premensntrüel sendromuna sebep olabilir ancak bu rolün ne olduğu açıklanamamıştır. Premensntrüel sendromunun bu hormonlar ile sinirlerde iletimi sağlayan bazı maddelerin ortak hareket etmesi sonucu ortaya çıktığı yönünde güçlü bulgular ortaya atılmıştır. En çok suçlanan maddeler GABA ve serotonin adı verilen maddelerdir. Bazı araştırmacılar ise kalsiyum ve magnezyum dengesindeki bozukluğun Premensntrüel sendromuna yol açtığına inanmaktadırlar.

Premensntrüel sendrom tüm dünyada bütün kültürlerde rastlanılan bir durumdur. Yapılan bir çalışmada kadınların %89'unda değişik düzeylerde Premensntrüel sendrom bulgularına rastlanmıştır. Yaş ilerledikçe şikâyetlerin şiddeti azalmakta ancak çocuk sayısı ile şiddet daha çok artmaktadır.